Op 12 maart 2025 maakte de Raad van State 4 uitspraken bekend inzake het off-label voorschrijven van medicatie voor COVID-19.

De boetes worden gehandhaafd omdat volgens de rechters de NHG-protocollen 100% leidend en bepalend zijn, afwijking van deze protocollen is dus vanaf heden voor elk ziektebeeld altijd beboetbaar!

Rob Elens gaf in een reactie het volgende aan:

De uitspraak van de Raad van State in ons hoger beroep tegen de boete voor het off-label voorschrijven van hydroxychloroquine en ivermectine is een ramp voor voorschrijvend Nederland.

De uitspraak zegt dat omdat ik een Nederlander ben ik mij ook puur aan de Nederlandse richtlijnen moet houden en wel die van het NHG. Ook al ben ik geen lid van van dit genootschap moet ik hun richtlijnen volgen want alleen zij hebben de juiste kennis in huis.

Alles wat zij voorschrijven is leidend en iedereen die daarvan af wijkt is dus in overtreding van de geneesmiddelenwet volgens de Raad van State.

Dit is een ongekende ramp voor voorschrijvend Nederland want in elke huisartsenpraktijk en in elk ziekenhuis in Nederland worden dagelijks duizenden off-label geneesmiddelen ingezet op basis van internationale standaarden en wetenschap maar die vaak wel expliciet in tegenspraak zijn met specifieke NHG-richtlijnen.

Hierbij slechts een aantal voorbeelden:

1. Alle huisartsen die Quetiapine-Seroquel 25 mg, de anti pieker pil, voorschrijven of voorgeschreven hebben zijn in overtreding van de geneesmiddelenwet omdat het NHG in haar protocollen negatief adviseert om dit middel in te zetten bij slaapstoornissen.
2. Datzelfde geldt voor off-label recepten van Mirtazapine, Melatonine, en Amitriptyline bij slaapstoornissen.  Iedereen die dat wel eens heeft voorgeschreven is in overtreding van de geneesmiddelenwet want het NHG adviseert negatief omdat de werking in hun ogen niet voldoende wetenschappelijk is aangetoond.
3. Stel je hebt spierkrampen in de nacht dan is het adviseren of voorschrijven van magnesiumzouten ook een overtreding van de geneesmiddelenwet want het NHG zegt dat dat niet werkt. Hetzelfde geldt voor 0,5 mg Rivotril bij dezelfde klacht ook dat werkt niet volgens het NHG. Als je dat toch voorschrijft dan overtreedt je dus de wet terwijl het ontzettend effectief is.

Ik hoop dat Fleur Agema als minister van VWS de boetes voor off-label voorschrijven van geneesmiddelen op korte termijn alsnog intrekt. Dat is  de enige manier waarmee ze nog kan voorkomen dat Nederlandse (huis)artsen, uit angst voor boetes, stoppen met off-label voorschrijven hetgeen voor patienten zeer kwalijke gevolgen kan hebben.

 

 

Hieronder de uitspraken (een uitgebreide juridische analyse volgt later).

Rob Elens:
https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/@149032/202305309-1-a3/

Katharina Deutsch:
https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/@149040/202401563-1-a3/

Niek Rogger:
https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/@149036/202402243-1-a3/

Alexander van Walraven:
https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/@149034/202402431-1-a3/

De korte samenvatting is : boetes zijn allemaal gehandhaafd, de hoogste rechters dwingen daarmee de visie van de overheid af maar realiseren zich onvoldoende (of zelfs helemaal niet) de risico’s voor de dagelijkse praktijk in de gezondheidszorg.

De gezondheidszorg staat nu voor een groot dilemma : boetes riskeren en patiënten helpen of boetes vermijden en patiënten in de steek laten?!